Tinh thần nhập thế qua thực hành Phật giáo tại các thiện viện Trúc lâm ở miền Bắc Việt Nam hiện nay

Abstract

Tinh thần nhập thế chỉ tính khuynh hướng của cả tư tưởng và hành động, nó vừa thuộc tư tưởng Thiền vừa là hoạt động thực tiễn của con người trước những yêu cầu đa dạng của cuộc sống. Tinh thần nhập thế của Phật giáo Trúc Lâm trong lịch sử được biết đến như là một sản phẩm văn hóa Việt Nam từ thời Trần (1226 - 1400). Phật hoàng Trần Nhân Tông làngười khai sáng ra Phật giáo Trúc Lâm, cũng chính là người đặt nền móng cho tinh thần nhập thế này. Ông đã kế thừa tư tưởng nhập thế của các vị thầy của mình là Trần Thái Tông và Tuệ Trung Thượng sĩ Trần Tung. Ông hòa nhập tinh thần Thiền với trục tâm là “Bụt là lòng” hòa cùng nhân thế để đạt tới cảnh giới “cư trần lạc đạo” . Dân gian truyền nhau một câu chuyện rằng, vua Trần Nhân Tông từ xưa đã đem giáo lý “thập thiện” đi khắp nơi chia sẻ và hướng dẫn người Đại Việt thời đó. Thiền viện Trúc Lâm ở Việt Nam nói chung, ở miền bắc Việt Nam nói riêng hiện nay là nơi những đệ tử chính tông của Phật giáo Trúc Lâm tu học và thực hành, họ đang tiếp bước các Tổ của mình. Vậy họ đã thực hành theo tinh thần đó như thế nào để có thể đem tinh thần Thiền hòa cùng nhân thế sao cho phù hợp với những yêu cầu của cuộc sống hiện đại?